Reuse.brussels – een duurzame, participatieve bouwplaats

Als aanvulling op de bestaande pedagogische hulpmiddelen, zoals de Materiauteek, riep Construcity.brussels ook Reuse.brussels in het leven, een bouwproject voor een duurzame en participatieve renovatie, om zijn gebouwen in Anderlecht te renoveren.

Het project werd in de zomer van 2020 opgestart. Er zijn al verschillende studies uitgevoerd om de opleidingsbehoeften van de verschillende beroepstakken in kaart te brengen, rekening houdend met de huidige en toekomstige ontwikkelingen in de sector. Die opleidingsbehoeften zijn vooral gelinkt aan de renovatieverplichtingen in het kader van de RENOLUTION-Renovatiestrategie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die de komende jaren een nog grotere rol gaan spelen in de bouwsector.

Voor dit project worden de keuken, berging, refter en kleedruimtes op het gelijkvloers omgebouwd tot een multifunctionele open ruimte. Het is de bedoeling om deze ruimtes te verbouwen met gerecupereerde materialen. Zo wordt aan upcycling gedaan voor de vervaardiging van ingebouwd meubilair, wordt de ventilatie van de ruimtes volledig herzien en wordt er gebruik gemaakt van duurzame materialen, zoals kleipleister.

De circulaire economie als hart van het project

Dit project past perfect in de filosofie van de circulaire economie en van duurzaam bouwen. Er wordt met name aandacht besteed aan de volgende principes:

• Selectieve sloop en ontmanteling
• Recuperatie en hergebruik van materialen
• Maximale benutting van materialen uit het Brusselse gebouwenbestand
• Ontwikkeling van competenties op lokaal niveau
• Respect voor het milieu en het welzijn van personen

Een educatieve, participatieve bouwplaats

De eerste fase van het project omvat het ontwerp en werd toevertrouwd aan architectenbureau Waow. In een tweede fase werd het project voorgesteld aan de leden van het Brusselse netwerk van centra voor bouwopleidingen en aan scholen. Daarbij was de insteek om te komen tot een participatieve bouwplaats waarin diverse organisaties die iets te maken hebben met de sector, en dan vooral scholen en opleidingscentra, een rol spelen.

De sloop werd hoofdzakelijk uitgevoerd met stagiairs van de opleiding ‘Sloopdeskundige’ van Stadsvernieuwingscontract 3 (Weststation). Dit gebeurde onder het toezicht van deskundigen, die in opdracht van de Koning Boudewijnstichting een 360°-studie naar de circulaire economie uitvoerden. Ze waren hiervoor op zoek naar een bouwplaats die een toonbeeld van materiaalrecuperatie is.

Nadat het dakgebinte van de cafetaria was blootgelegd, plaatste de vzw Casablanco een brandwerend plafond. De nieuwe volumes werden ook ingedeeld. Er werden nieuwe openingen in de muren gemaakt voor een vlottere doorgang naar de toekomstige ruimtes met lesmateriaal, de kleedruimte voor vrouwen en de berging. Andere openingen werden dichtgemaakt met recuperatiemateriaal en voorraadoverschotten. Eind 2021 kregen de plafonds een likje verf en werden er deuren verplaatst. De nieuwe keuken, volledig gemaakt van recuperatiemateriaal, werd geplaatst. De partners van Construcity.brussels en de workshopleiders van RENOLUTION kregen de kans om deel te nemen aan drie workshops – pleisteren met klei, water/sanitair en schrijnwerk – om kennis te maken met deze technieken.

Vaklui voerden nog andere belangrijke werken uit, zoals de elektriciteit in de gerenoveerde ruimtes in orde brengen, tweedehands meubels opknappen en de keuken voor de lesgevers afwerken. Waar mogelijk werden uiteraard recuperatiematerialen gebruikt.

Een interactieve bouwplaats

Zodra de werken voltooid waren, was het uiteraard een must om leerrijke content over de verschillende renovatiefasen toe te voegen aan deze ruimte. Daarvoor zijn er QR-codes geplaatst op strategische punten, waarmee bezoekers informatie kunnen krijgen over de belangrijkste fases van de werken.

Enkele thema’s die deze QR-codes belichten:

• Het maken van de banken
• De herkomst van de houten wandbekleding
• Het meubilair
• Het maken van de tafels
• Informatie over sorteren
• Het bepleisteren van de binnenwanden

Het eindresultaat

Meer info over dit project? Contacteer ons via info@construcity.brussels